\’Spelers zeer aan elkaar gewaagd\’

IKON Krant, september – augustus 1994 – Mirjam Nieboer

(…) Nooit eerder schreef Robert Long een scenario. Op verzoek van IKON-re­gisseur Eric Oosthoek bedacht en schreef hij Respect: de ontmoeting tussen Haagse-Postredacteur Kristoff, die nog niet weet hoe hij met zijn homoseksualiteit moet omgaan, en de gevierde toneelschrijver Ewout Lo­rentz, die van zijn homoseksualiteit nooit een geheim heeft gemaakt. De journalist komt de schrijver interviewen in een Amsterdams hotel. Maar beiden blijken ze nog een bijkomende reden te hebben om elkaar te willen leren kennen. Respect is dus het debuut van Robert Long als scenarist. Maar er zijn meer goede redenen om te spreken van een opvallende produktie. De twee spelers vormen een onverwacht duo: Willem Nijholt (Ewout Lorentz) heeft zijn sporen natuurlijk ruimschoots verdiend; hij kreeg als tegenspeler Antonie Kamerling (Kristoff) die de meeste televisiekijkers vooral zullen kennen uit \’Goede tijden, slechte tijden\’. Ze blijken zeer aan elkaar gewaagd. Respect is bovendien opgenomen op HD-TV (breedbeeldtelevisie) dankzij een subsidie uit het Mediaprogramma van de Europese Gemeenschap. Tijdens het Nederlands Filmfestival, in de laatste week van september in Utrecht, gaat RESPECT in première. De IKON zendt de produktie in de loop van het komende seizoen uit. (…)

\’Respect: intelligent televisiedrama\’

Utrechts Nieuwsblad, 27 september 1994 – Wilma de Rek

\’Mooi Respect en klereherrie op _HDTV\’

(…) Een groter contrast dan tussen het op het Nederlands Film Festival in Utrecht in dezelfde HDTV-sessie vertoonde intelligente televisiedrama Respect en de lawaaiproduktie Je­mand auf der Treppe lijkt nauwe­lijks denkbaar. (…) Met Respect, geregisseerd door Eric Oosthoek en ijzersterk ge­speeld door Willem Nijholt en Antonie Kamerling, debuteert Robert Long als scenarioschrij­ver. Te hopen is dat hij daarmee doorgaat, want Respect behoort tot het soort televisie dat veel meer gemaakt zou mogen worden. (…)

Absolute top samen met talentvolle nieuwkomer

VIVA, 28 november 1994 – Barbara Hommes

(…) Dat Robert Long mooie liedjes kan schrijven en zingen weten we. Dat hij ook een prachtig sce­nario in elkaar kan zetten, is te zien in Respect, een film over een jonge journalist (Antonie Kamerling) die een gevierde homoseksuele toneelschrij­ver (Willem Nijholt) gaat interviewen. Het wordt een keihard en emotio­neel gesprek, waarin gaande­weg blijkt dat de interviewer en geïnterviewde nog een reden hebben om elkaar te leren ken­nen. Robert Long schreef het stuk op verzoek van regisseur Eric Oosthoek. Oosthoek: Respect maakte oorspronke­lijk deel uit van een groter pro­ject. Ik had onder anderen aan Robert Long, Haye van der Hey­den en Peter van Straaten ge­vraagd of ze een verhaal van vijftig minuten over de liefde wilde schrijven, maar de subsi­dieaanvraag voor dat grotere project werd uiteindelijk niet gehono­reerd. Toen vroeg ik me af of ik het hele project op de plank zou laten liggen, of dat ik met de realisatie van één van de scenario’s zou kunnen laten zien dat het wèl goed is. We hebben dus uiteindelijk één scenario kunnen verfilmen.‘ En waarom juist \’t scenario van Robert Long? ‘Ik vind z\’n werk heel erg goed en Willem Nijholt en Antonie Kamerling hadden toegezegd om mee te doen. Wil­lem is absolute top, Antonie een zeer talentvolle nieuwkomer. Daarom dus’. (…)

\’Lust of liefde? Spanning om te snijden\’

VARA TV Magazine, 30 november 1994 – Jhim Lamoree

(…) Met de IKON-dramaproductie Respect maakt Robert Long zijn debuut als scenarioschrijver. Rollen zijn er voor Willem Nijholt en Antonie Kamerling. Respect is de titel van het toneelstuk dat Robert Long schreef voor twee heren en door de IKON wordt uitgezonden. De jongste, wat schaapachtige verslaggever van het weekblad de Haagse Post gaat de gevierde, middelbare toneelschrijver Ewout Lorentz interviewen in zijn hotel. De journalist Kristoff, gespeeld door Antonie Ka­merling, is 24 jaar en heeft een gekwelde blik. Hij ziet eruit als een engel, een gevoelige geest in een goddelijk lichaam. De toneelschrijver (Willem Nijholt) is 52. Hij is een man van de wereld, zelfverzekerd, cynisch, een weinig megalomaan, direkt. Hij noemt de dingen bij de naam: kut, pijpen, neuken. Hun eerste confrontatie in het hotel is meteen raak. \’Meneer Lorentz,\’ zegt de reporter, \’wij hadden een afspraak voor een interview.\’ \’Gaat het dan niet door?\’ vraagt de schrijver. \’Jawel. \’Omdat u zegt: hadden.\’ \’Hebben. We hebben een afspraak.\’ \’Gelukkig, want als hadden komt, is hebben te laat\’. Oeps! Zo\’n cliché Uit de mond van een suc­cesvol toneelschrijver hakt erin. De verhou­dingen zijn duidelijk. De journalist Kristoff zal zijn best moeten doen om Ewout Lorentz te vermurwen. De toneelschrijver is niet erg coö­peratief, Ewout Lorentz is geen gemakkelijk slachtoffer. Dat is tenminste het woord waar­mee Kristoff de man die hij gaat spreken, omschrijft. Hij wil het interview maken dat alle andere in de schaduw moet stellen. Dat is tenslotte de ambitie van een beetje weekbladjour­nalist. Maar daar denkt Ewout Lorentz anders over: \’Een goed interview is net als goeie seks. Je hebt er allebei plezier van en je kijkt er alle­bei met veel genoegen op terug.\’ Tja, wat nu, zie je de verslaggever denken en hij stelt: \’U heeft het in uw werk vaak over seks\’ \’Ja, ik schrijf er veel over, doe het graag. Seks is de perfecte vorm van communicatie.\’ Daar is dejongeman het niet mee eens en rept over liefde en respect. Ach, het roman­tische zieltje, denkt de gepokte en gemazelde toneelschrijver en ruikt als een roofdier zijn prooi. Lorentz besluipt Kristoff, intimideert de verslaggever door duidelijk te laten merken journalisten te verachten, omdat ze luie flik­kers zijn en confronteert de interviewer met de vraag: \’Hou jij van iemand?\’ De rollen zijn omgedraaid, de spanning is om te snijden. De journa1ist klapt dicht. We zijn een eind op weg in het toneelstuk. Nu wordt het smullen, want Respect gaat steeds meer lijken op \’The servant\’, de film van Joseph Losey, waarin butler Dirk Bogarde de scepter in het huis langzaam maar zeker over­ neemt en de heer des huizes in een broeierige, latent homoseksuele relatie letterlijk en figuurlijk op de knieën dwingt. \’Ben jij \”he\” of \”ho\”?\’ vraagt Ewout Lorentz de interviewer nadrukkelijk. \’Ga jij met meisjes of met jongens naar bed?\’ Kristoff krijgt het Spaans benauwd, terwijl er geen woord Spaans bij is en rent naar het toilet. Hij vlucht voor de confrontatie en delft dus het onderspit. Terug van het toilet stelt Lorentz voor dat he­le interview maar te vergeten; de oude bard is veel meer geïnteresseerd in het knaapje en continueert de marteling. Lorentz: \’Diep van binnen zou jij maar wat graag hardop willen zeggen dat je gewoon keihard geneukt wil worden.\’ Kristoff zegt nog steeds niets. Lorentz: \’Wie zwijgt, stemt toe. Praat, godverdomme!\’ De oudere heer schreeuwt nu en slaat de jongeman. Lorentz haalt de moeder van de journalist erbij en dan ontploft Kristoff. \’Hou op! Klootzak!\’ \’Oh, wat een gore taal. Maar dat bevalt me. Je moeder is heilig, hè. Dat zie je wel vaker bij gefrustreerde nichten.\’ \’Hou je smerige bek!\’ schreeuwt Kristoff. Dan volgt een vechtpartij, die overgaat in rob­bedoezen. De beide heren eindigen aan de rand van het bed in elkaars armen. \’Kereltje, verlang je naar mijn hand tussen je benen?\’ vraagt Ewout Lorentz. Het stuk is nu op de helft, zodat er nog tijd is voor enige verrassende, zij het dun uitgewerkte ontwikkelingen, die hier overigens niet zullen worden verklapt. Wat mij nu bezig­houdt, is de vraag waar de schrijver van Respect zijn gegevens op baseerde. Hebben de omstandigheden in het stuk autobiografi­sche achtergronden of is het totaal ontsproten aan het brein van Robert Long? \’In alles wat je schrijft, zit iets van jezelf,\’ zegt Long. \’Maar ik laat me ook graag verras­sen door wat ik schrijf. Mijn opvattingen over journalistiek komen dicht bij die van Lorentz, die zegt \”Als jij je huiswerk had gedaan, wist je dat mij die vraag wel honderd keer is gesteld.\’ Een wezenlijk gesprek met de reporter is bijna niet mogelijk, omdat de interviewer vaak met een bepaald idee in zijn hoofd bij iemand langsgaat. Vaak ook laat de reporter veel van zichzelf weg en dat vind ik jammer.\’ Is het Robert Long weleens overkomen wat Lorentz overkomt: interviewer en geïnterviewde belanden in elkaars armen. \’Nee,\’ ant­woordt Long. \’Maar ik ben in heel wat armen niet beland, waarin ik wel had willen belanden. Het stuk is wishfull thinking, het laat zien dat twee mensen, die elkaar niet kennen, hun inti­miteit blootgeven en dat ligt vaak op de rand van erotiek. Ik heb die situaties altijd leuk en interessant gevonden. Bovendien vind ik dat alles wat je maakt, of het nu een toneelstuk of een lied is, kermis moet zijn.\’ Toch heeft Robert Long raker in de roos geschoten dan hij blijkbaar weet. Een gevleu­gelde zin ter redactie van de voormalige Haagse Post was \”Tussen de lakens praten we ver­der\’. De frase stond in een interview dat Ischa Meijer had met Liselore Gerritsen en iedereen zou de zin allang zijn vergeten als hij niet door de toenmalige hoofdredacteur werd geschrapt. Kristoff bevindt zich dus in goed gezelschap. De situatie in het toneelstuk is vooral voor Willem Nijholt overigens meer Wahrheit dan u met alle Dichtung zou kunnen bedenken. Ook over hem ging ter redactie van het weekblad de mare dat hij met de reporter van de Haagse Post een duik nam in de amoureuze zee. \’Blijf je bij me vannacht?\’ vraagt Ewout Lorentz aan Kristoff in RESPECT. Kijkt u zelf hoe de jonge journalist daarop reageert. (…)

\’Dialogen én spel verbluffend goed\’

De Limburger, 1 december 1994 – Anja van den Akker

(…) Zowel de dialogen die Long schreef als het spel van beide ac­teurs zijn verbluffend goed. Nijholt in de rol van oudere, cynische, maar tegelijkertijd tedere homoseksuele toneel­schrijver, speelt op top-niveau. Kamerling als de oner­varen jonge journalist die hem bewondert, schittert met name in zijn stille spel. Oosthoek: ‘Alles in dit stuk is extreem tegengesteld. Oud, jong. Getekend door het leven versus de maagde­lijke adolescent. Ervaring contra leerling.’ (…) Hoewel Respect draait om het interview van de journa­list Kristoff (Kamerling) die zich schaamt voor zijn homoseksuele geaardheid ­met de bekende auteur Ewout Lorentz (Nijholt), ontstijgt het stuk de seksu­ele spanning tussen beide mannen. Respect gaat over vriendschap, liefde, seks, schaamte en – zoals de titel al aangeeft – respect. Wie wil luisteren zal veel her­kennen. ‘Het is niet belang­rijk wat je bent, maar dát je bent’, houdt Long ons voor. Aan duidelijkheid laat Respect niets te wensen over. Robert Long prefereert din­gen bij hun naam te noemen. Neuken of pijpen, de ver­schillende opvattingen van liefhebben. Kamerling: ‘Ik hield van hem.’ Nijholt: ‘Ik vond hem geil. Iedere vriend heeft een andere functie. Wij gebruiken elkaar, met él­kaars goedvinden.’ En passant geeft Robert Long ook alle journalisten nog een veeg uit de pan. Omdat hij vindt dat ze zich achter hun vak verschuilen, vaak dezelfde vervelende vragen stellen en geen werkelijke interesse hebben in hun gesprekspartner. Ofwel: slachtoffer, zoals Kristoff dat noemt. ‘Journalisten zijn luie flik­kers. Ze lezen elkaars arti­kelen en gebruiken die als opstapje voor elkaars ge­wauwel. Jij zit hier ook als parasiet’, brengt Ewout Lo­rentz de arme verslaggever Kristoff van zijn stuk. Dat er veel autobiografische gegevens zijn verwerkt in Respect staat buiten kijf. Daarvoor zijn de dialogen te levensecht. Oosthoek: ‘Ewout Lorentz was voor Long natuurlijk een uitste­kend vervoermiddel.’ Waarom Oosthoek koos voor samenwerking met Robert Long is snel uitgelegd. ‘Ik vind hem een boeiende, spannende man. Hij is heel eerlijk en open, dat vind je terug in zijn werk.’ De keuze voor beide acteurs werd ingegeven door hun volstrekt tegengestelde uit­straling. Oosthoek: ‘Toen ik Kamerling zag in de speel­film \’De Kleine Blonde Dood\’ wist ik het zeker. Willem Nijholt is een goede bekende van Robert Long. Hij wilde deze rol dolgraag spelen. Nee, heus niet omdat hij toevallig ook homoseksueel is. Dat staat er los van.’ (…)

\’Enorme spanning, de liefde staat centraal\’

Haagse Courant / Friesch Dagblad, 1 december 1994 – Jacques Geluk

(…) De enorme spanning tussen de hoofdpersonen in het televisiespel Respect, die wordt gevoed door extreme tegenstellingen en onverwachte overeenkom­sten, is zo echt dat zij voelbaar is voor de kijkers. Elke ontla­ding in het stuk, het geslaagde scenariodebuut van Robert Long, wordt dan ook ervaren als een rustpunt, een moment van bezinning. De ervaren ac­teur Willem Nijholt en zijn in opkomst zijnde collega Antonie Kamerling, weten een op zich ongewone situatie zo rea­listisch te spelen dat je er als kij­ker geheel in op kunt gaan. Kamerling is de 24-jarige leer­ling-journalist Kristoff, die voor de Haagse Post de 52-jarige ho­moseksuele toneelschrijver Ewout Lorentz, van wie bekend is dat hij graag onverbloemd over seks schrijft, mag interviewen. Wat nerveus schiet hij de schrijver in de lobby van het ho­tel aan en krijgt meteen lik op stuk. Lorentz heeft geen zin in het zoveelste interview met de­zelfde vragen. Nog op de trap praten ze over seks en liefde. Voor Kristoff is aan seks respect verbonden, maar Lorentz antwoordt: \’Als ik alleen met mensen die ik respecteer naar bed ga, was ik nog maagd\’. Eenmaal in de hotelkamer wordt de sfeer grimmiger en wil de schrijver steeds meer weten over zijn interviewer. Eerst noemt hij journalisten \’luie flik­kers, die de vragen van anderen gebruiken voor hun eigen ge­wauwel\’, dan vraagt hij of de jongen met iemand is: \’Of ben je impotent, of gecastreerd?\’. Hij schreeuwt en deelt Kristoff ver­volgens mee dat hij \’meteen al had gezien dat hij een nicht is\’. Nadat de journalist zich even in wanhoop heeft afgezonderd gaat het spel verder. Lorentz gaat door met provoceren, tot ze uiteindelijk over de grond rollen. Die vechtpartij is het keerpunt in het verhaal. Ter­wijl hij Kristoff kust en streelt vertelt de schrijver over zijn trieste jeugd, zijn ziekelijk anti­-lichamelijke moeder en zijn eerste ervaringen op seksueel ge­bied. Dan wordt ook duidelijk dat hun ontmoeting niet toeval­lig is, maar dat beiden tevoren de intentie hadden elkaar beter te leren kennen. En hoewel minder heftig, blijft ook de spanning tot het einde. Nijholt is zeer geloofwaardig in zijn spel, terwijl van Kamerling – die veel minder tekst heeft – vooral de kwaliteit van het stil acteren opvalt. De nog maagdelijke adolescent, tegenover de door de wol geverfde schrijver. De tegenstelling wordt geheel waargemaakt. Sommige kijkers zullen zich ergeren aan de on­verbloemde wijze waarop de dingen bij de naam worden ge­noemd, maar weglaten van die woorden zou in dit geval af­breuk hebben gedaan aan het realistisch gehalte van dit dra­ma.
Respect is ontstaan op initia­tief van regisseur Eric Oost­hoek. ‘Ik wil altijd vanaf het be­gin betrokken zijn, als een soort sparring partner’, vertelt hij. ‘Medio 1992 heb ik Robert Long, die ik niet persoonlijk kende maar wel een ongeloof­lijk spannende figuur vond, ge­vraagd een scenario te schrij­ven voor een televisiespel met als the­ma liefde. We zijn gaan denken en praten tot uiteindelijk het idee van de Reviaanse toneel­schrijver ontstond. Zonder eni­ge twijfel heeft Long er autobio­grafische elementen in gestopt, die echter meer met zijn denk ­en leefhouding te maken heb­ben dan met feitelijke gebeurte­nissen’. De IKON-regisseur vindt niet dat homoseksualiteit in het ver­haal centraal staat. ‘De liefde wel. Het is een visie op de wijze waarop mensen met elkaar om­gaan’. Volgens hem speelt het ook geen enkele rol dat Nijholt homoseksueel is. ‘Daarom heb ik hem niet gekozen. Hij is ge­woon een dramatisch goede ac­teur’. Kamerlings rol in \’De kleine blonde dood\’ gaf voor 0osthoek de doorslag de jonge acteur eind vorig jaar te vragen mee te werken. ‘Daarvoor had hij me al positief getroffen doordat hij uitstak boven de middelmaat van \’Goede tijden, slechte tijden\’. Antonie was trouwens verbaasd dat er überhaupt repeteerd zou worden en dan nog wel vier weken achter elkaar. Hij was dat niet gewend. Uiteindelijk vond hij het fantastisch om zijn rol zo te kunnen ontwikkelen’. Volgens de regisseur heeft Long zich niet met de spelerskeuze bemoeid, maar \’nadat ik hen had gesuggereerd vond hij dat spannend\’. Het televisiespel, dat 275.000 gulden heeft gekost, is in de nieuwe HD-TV-standaard opgenomen, waardoor bij de uitzending op het gewone televisiescherm onder en boven in beeld balken verschijnen. TV Plus brengt produktie in breedbeeld. Voor de meerkosten van HD-TV is subsidie van de Europese Unie ontvangen. Oosthoek is het werken in de nieuwe norm, die een aangepaste regievoering vereist, goed bevallen. ‘Bovendien haal je, door er nu al mee te werken, expertise in huis\’. (…)

\’Scenario-debuut Long indringende film\’

De Telegraaf, 1 december 1994 – Jan Jaap de Kloet

(…) \’JournaIisten zijn luie flikkers. Ze parasiteren op artike­len van collega\’s en gebruiken andermans vragen als opstap­je voor hun eigen gewauwel\’. Robert Long weet het (bij monde van het personage Ewout Lorentz in Respect) mooi te zeggen. Hij moet wel­haast een aantal zeer vervelende ervaringen achter de rug hebben. Zijn hoofdfiguur laat een jonge verslaggever dan ook alle hoeken van een hotelkamer zien. Maar met een doel, zoals later uit de film zal blijken. Ewout Lorentz (Willem Nij­holt) is een gevierd toneel­schrijver die geen geheim maakt van zijn homoseksuali­teit. Hij haat het geïnterviewd te worden en behandelt de jon­ge journalist Kristoff (Antonie Kamerling) dan ook niet be­paald vriendelijk. Sterker nog: een \’echte\’ verslaggever zou bij een dergelijke benadering onmiddellijk rechtsomkeert maken. Dat Kristoff blijft zitten, heeft echter een reden. Lo­rentz heeft ooit Kristoffs vriend Arthur verleid en daar­bij iets moois stuk gemaakt tussen de beide verliefde man­nen en de verslaggever wil we­ten wat daar het doel van was. Ruim vijftig minuten draai­en de twee personages uit Respect om elkaar heen en dat levert een indringende film op. Weinig actie, veel mo­noloog van Nijholt en een Ka­merling die blijkt uit te blin­ken in \’stil spel\’ (acteren zon­der woorden). De IKON en re­gisseur Eric Oosthoek zijn dan ook trots op het resultaat. ‘De film is in vijf dagen op­genomen na een lange en intensieve repetitieperiode’, al­dus Oosthoek. ‘Het is een bij­na choreografisch stuk gewor­den. Vooral voor Antonie was deze werkwijze wennen, want hij had voor eerdere produk­ties nauwelijks gerepeteerd (…).’ Het acteertalent van voor­malig rechtenstudent Kamer­ling is voor velen een verrassing. Toch had Oosthoek de \’GTST\’-ster al vroeg in het vi­zier. ‘Toen hij nog in Goede Tijden speelde, had ik al zoiets van \’die jongen kan meer dan de anderen\’. Nadat ik hem in \’De Kleine Blonde Dood\’ had gezien, wist ik zeker dat hij de perfecte Kristoff zou zijn. Ik heb alleen even getwijfeld of ik wel twee zulke extreem te­gengestelde acteurs als Ka­merling en Nijholt tegenover elkaar moest zetten.’ (…)

\’Regie en camera zitten de acteurs op de huid\’

NRC Handelsblad, 1 december 1994 – Henk van Gelder

Intrigerend debuut

(…) De jonge journalist loopt in de ho­tellobby op de gevierde schrij­ver af en zegt: ‘Meneer Lorentz, we hadden een afspraak voor een interview.’ De man kijkt ietwat hoog­hartig op en antwoordt: ‘Gaat \’t niet door dan?’ Jazeker wel, rea­geert de journalist. En de schrijver tikt hem meteen op de vingers: waarom zei hij dan hadden in plaats van hebben? Dit interview wordt een zware dobber, dat is duidelijk. Robert Long heeft in het scenario van zijn televisiefilm Respect, vanavond te zien bij de IKON, ongetwijfeld wraak genomen op de honderden interviewers die hij zelf al voorbij heeft zien trekken: ‘luie flikkers’ allemaal, die hun vragen voorname­lijk ontlenen aan een knipselmap vol eerder gepubliceerde interviews en die nooit de moeite nemen iets van zichzelf te laten zien. De schrij­ver krijgt alle ruimte zijn weerzin jegens zulke bloedzuigers te uiten en de journalist – gepresenteerd als een jongen van de Haagse Post, maar hij maakt eerder een school­krantachtige indruk – zit er aan­vankelijk met de mond vol\’ tanden bij. Pas gaandeweg blijkt dat er tus­sen deze twee iets meer aan de hand is dan de cliché-achtige situa­tie uit het begin. Het zal geen toeval zijn dat de schrijver, die eerst nog zo vrijelijk met schuttingwoorden strooide, in de latere scènes opeens een aanzienlijk decentere toon aanslaat. Long, vooral bekend als liedjesma­ker, debuteert hier als auteur van televisiedrama. Het is een intrigerend de­buut, waarvan de mogelijkheden ten volle worden benut door de acteurs: Willem Nijholt als de schrijver, die aan één superieure blik genoeg heeft om een mengeling van vertedering, geamuseerdheid en cynisme uit te stralen, en Antonie Kamerling in de lastige, overwegend passieve rol van de journalist die zijn ware motieven lange tijd verborgen houdt. Ook de passages die op papier een wat ble­ke indruk maken – zulke confiden­ties over de ontdekking van de ei­gen homoseksualiteit zijn immers wel vaker vertoond – worden daar door de intensiteit van hun spel bo­venuit getild. Terecht hebben regis­seur Eric Oosthoek en cameraman Paul van den Bos zich niet uitgeleefd in visuele hoogstandjes: ze zit­ten de acteurs op de huid en dat is genoeg. (…)

\’Spannende combinatie van acteurs\’

Utrechts Nieuwsblad, 1 december 1994

(…) De IKON zendt vanavond de tele­visiefilm Respect uit. In de film, die werd geregisseerd door Eric Oos­thoek, zijn Willem Nijholt en An­tonie Kamerling te zien. De film ging onlangs in première tijdens het Nederlands Filmfestival. Ro­bert Long schreef het scenario. In de film vervult Antonie Kamer­ling de rol van Kristoff, een jonge journalist die een interview heeft met Ewout Lorentz (Willem Nij­holt). Deze Lorentz is een gevierd homoseksueel toneelschrijver, die graag en veel over seks praat en schrijft. De journalist bewondert de toneelschrijver, maar tijdens het interview komen ook andere mo­tieven van de journalist voor het ge­sprek met de schrijver naar boven. IKON-regisseur Eric Oosthoek heeft Robert Long benaderd met de vraag of hij een scenario wilde schrijven. Oosthoek: ‘Ik heb Ro­bert bij een ander project leren ken­nen. Ik vind het een heel interes­sante man. Het verbaasde me dat hij al zoveel had gedaan, maar nog nooit een scenario had geschreven. In nog geen jaar is het script toen ontwikkeld, en de samenwerking was erg prettig.’ Oosthoek nam ook de casting voor het stuk voor zijn rekening. Al heel snel wist hij wie hij wilde hebben voor de hoofdrollen: ‘Ik denk dat het een erg spannende combinatie is, Nijholt en Kamerling. Willem is een heel mooie acteur die behoort tot de absolute top van de Nederlandse to­neelwereld. En ook in Antonie heb ik het volste vertrouwen. Ik ben ab­soluut geen fan van Goede Tijden, Slechte Tijden, maar ik heb in het begin wel een paar keer gekeken om het acteursbestand bij te hou­den. Antonie was me bijgebleven. Toen ik hem vervolgens in de film De Kleine Blonde Dood zag, wist ik dat ik hem wilde hebben. Hij wil een heel goed acteur worden en ik weet zeker dat hij dat ook kan.’ De film is opgenomen op HD-TV, en zal ook worden vertoond via het abonnee-kanaal TV-Plus. Oos­thoek: ‘Ik denk dat HD-TV over een paar jaar zal doorbreken. Daarom vind ik het belangrijk dat mijn medewerkers en ik weten hoe het werkt. Ik wil op de hoogte blij­ven van mijn vak.’ (…)

\’Onschuld en doorleefde melancholie\’

VPRO Gids, 1 december 1994

(…) Antonie Kamerlings ster is rijzende. (…) Vanavond is bij de IKON Respect te zien. Een film van Eric Oosthoek, die op de Nederlandse filmdagen in pre­mière ging en die als bijzondere bij­komstigheid had dat dit de eerste HDTV-film was die op dat festival werd vertoond. Kamerling vertolkt in Respect, waar­voor het scenario door Robert Long is geschreven, de rol van Kristoff, een 24-jarige journalist die de toneelschrij­ver Ewout Lorentz, een rol van Willem Nijholt, moet interviewen. Long heeft een aardig intrigerend ver­haal weten neer te zetten. Door de kij­ker lang in het ongewisse te laten over Kristoffs werkelijke motieven om de schrijver op te zoeken – want het is zoals Lorentz zelf tegen zijn intervie­wer zegt, het zoveelste interview met de zelfde kutvragen – blijft de spanning tussen de twee hoofdpersonen vijftig minuten lang intact. Wat die motieven zijn kan hier beter niet vermeld worden, maar daarnaast gaat Respect ook nog over andere zaken. Over liefde, seks, homoseksu­aliteit, kortom over zaken des levens. Hoewel je als kijker in eerste instantie denkt dat het helemaal niets wordt, noch het interview, noch de door Lorentz gezochte confrontatie, komt vooral die laatste er toch. Nijholt speelt een mooie rol, als de scherpe, soms cynische, maar ook droevige Lorentz. Een man met een verleden. Kamerling komt naast de overheersende Nijholt al was het alleen maar vanwege de tekstuele verdeling – niet slecht weg. Zij onschuld steekt mooi af tegen de doorleefde melancholie van Nijholt\’s karakter. Eén ding over Respect mag niet onvermeld blijven en dat is de monoloog die Nijholt al aan het begin afsteekt over de journalistiek. Het is een gedeelte dat sterk doet vermoeden dat de schrijver van Respect deze toespraak recht uit de tenen heeft geschreven. (…)

\’Prachtig geschreven en geregisseerde dialogen\’

Trouw, 1 december 1994 – Piet Koster

Beklemmend stuk over de liefde

(…) ‘Liefde,’ houdt de gevierde toneel­schrijver Ewout Lorentz de hem bezoekende jour­nalist Kristoff voor in het televisiespel Respect ‘is een godsgeschenk dat je hooguit een keer of twee, drie in je leven ten deel valt, als je echt geluk hebt’. ‘En seks,’ vraagt Kris­tofT, ‘hoort dat dan niet bij liefde?’ ‘Soms,’ rea­geert Lorentz, ‘niet altijd. Meestal niét in mijn vi­sie. Meestal kleed je je na een goede vrijpartij toch weer aan en ga je naar huis.’ ‘Dat is wel erg zake­lijk,’ vindt Kristoff (24), ‘je gaat toch niet zo maar met de eerste de beste naar bed?’ ‘Als de eerste ook de beste is,’ kaatst Lorentz (52) terug, ‘zou ik niet weten waarom niet’. Waarop de ondervrager laat weten \’ook respect voor iemand\’ te wil­len hebben: ‘Anders wordt het op seksueel ge­bied toch niks.’ Het is in de prachtige ­door Robert Long ge­schreven en door Eric Oosthoek geregisseerde dialoog tussen de jonge Kristoff en de veel ervare­ner schrijver – beklem­mend fraai gespeeld door Anthonie Kamerling en alleskunner Willem Nij­holt – hét moment waarop de laatste definitief het heft in handen neemt. Nog cynischer dan hier­voor vaart hij in de per­soon van Kristoff uit te­gen al die journalisten die, elkaar naschrijvend honderd keer dezelfde bekrompen vragen stel­len als opstapje voor hun eigen gewauwel en zich telkens verschuilen ach­ter hun \’taak als doorgeefluik\’: ‘Jij hebt het alle­maal niet gezegd. Als ik nu zou roepen \’al dat bruine tuig het land uit\’ zou jij waarschijnlijk be­leefd knikken en denken \’mooi, dat wordt de kop boven mijn artikel\’. Maar jij zou niet opspringen en me op mijn racistische smoel timmeren! En weet je waarom niet, waarde vriend? Omdat het jou geen ene moer in­teresseert. Jij wilt het beeld dat je van mij ge­creëerd hebt bevestigd zien.’ De gevierde toneel­schrijver Ewout Lorentz, wiens \’Kapotte levens\’ op Kristoff diepe indruk heeft gemaakt, verblijft tien dagen in een hotel, waar hij in verband met de première van alweer een nieuw stuk elke dag twee interviewers ont­vangt. Twintig \’verplichte nummers\’ waaraan hij meewerkt omdat zijn agent dat nu eenmaal van hem verlangt. Maar tij­dens het gesprek met Kristoff – dat begint met vraagjes als \’u heeft het in uw werk vaak over seks, wilt u daarmee shocke­ren?\’ – blijkt gaandeweg dat voor beiden die aan­staande toneelpremière niet de voornaamste re­den is elkaar in dit gele­genheidsinterview te ont­moeten. Maar laten we het er om de clou niet helemaal te verklappen hier bij houden. Nadat het van Lorentz\’ kant steeds heftiger verlopende interview in een stevige worsteling is over­gegaan, hijgen de ge­sprekspartners uit Daar­bij ligt Kristoff tegen Lo­rentz aan. ‘Vind je \’t prettig,’ vraagt deze ter­wijl hij Kristoffs borst streelt ‘Verlang je naar m\’n hand tussen je be­nen, is dit wat je wilt?’ Om even later vast te stel­len dat \’we allebei warmte nodig hebben, geloof ik\’. En met zijn èchte levensverhaal dat Lorentz vervolgens aan Kristoff vertelt en waarin zijn co­ming out een voorname plaats inneemt, legt hij even feilloos als navrant uit wat hij onder Respect en vooral onder het ge­brek daaraan verstaat. Hoe zijn moeder zijn va­der tot in het diepst van zijn ziel schoffeerde, zodat die besloot in elk op­zicht zijn eigen leven te gaan leiden. En dat, nadat zij had ontdekt dat Ewout homoseksueel was, zij hem bespioneerde en be­schimpte, hem tot op haar sterfbed vernederde. Hem daar de twee na borstamputaties ontstane \’kraters\’ tonend hield zij hem voor dat zij die aan \’jou en je vader\’ te dan­ken had. Dan houdt hij Kristoff voor: ‘De enige echte vriend die ik heb is m\’n vader, de enige man waar ik réspéct voor heb, om jouw woorden te gebrui­ken. De enige man die mij liet zien dat de waar­de van je leven ligt in de dingen die je doet, niet in wat men ervan vindt’. (…)

\’Mooi sober gefilmd, uitstekend geacteerd\’

De Volkskrant, 3 december 1994 – Marcel van Lieshout

(…) ‘Alle journalisten zijn luie flikkers! Knipselmap-overschrijvers! Ze le­zen elkaars artikelen en gebruiken elkaars vragen als opstapje naar hun eigen gewauwel. Bloedzuigers! Parasieten!’
Deze ongepolijste typering van een beroepsgroep kwam ik van de week tegen in de IKON-drama-produktie Respect. Willem Nijholt sprak ze uit (hij speelde een toneel­schrijver), maar eigenlijk hoorden we de stem van Robert Long, de schrijver van het stuk. Long, maakte met Respect een prima debuut als auteur van televisiedra­ma. Leuk stuk (over een ontmoe­ting tussen een journalist en een beroemd toneelschrijver; homosek­suelen met een gemeenschappelijk en pijnlijk liefdesverleden), mooi sober gefilmd (Eric Oosthoek was de regisseur) en uitstekend geacteerd, (naast Nijholt zagen we Antonie Kamerling, het Hollandse zeepniveau reeds lang ontstegen).\’ Wie we niet op het scherm zagen maar dus wel hoorden, was Robert Long. Er werd veel met geslachtsdelen gesmeten (bij de IKON! Hoe lang is het geleden dat je dergelijke taal alleen bij de VPRO tegenkwam?), en er werd dus flink afgegeven op journalisten. Etterbakken zijn het, niet ècht geïnteresseerd in hun gesprekspartners, en altijd maar weer diezelfde, voor de hand liggende vragen. Ik vond deze generalisatie wel vermakelijk en stelde mijzelf de voor de hand liggende vraag: wat hebben kunstenaars-op-leeftijd toch tegen de pers? Ik bedoel, zo\’n­ Van Herwijnen-incident staat heus niet op zichzelf. Gerard Cox de laat­ste tiid wel eens op televisie gezien? Dat is nou zo\’n vraag die ze eens in VARA\’s mediaprogramma Zappelin aan de orde moeten stellen. Maar daar zag ik deze week weer louter gemakzuchtige, zeg maar luie, \’knipselmap-journalistiek\’. (…)