Drama is prikkelend

IKON Krant, november-december 1997 – Mirjam Ferwerda

‘Drama is bij uitstek een vorm waarin een omroep zijn identiteit duidelijk kan maken’

Over de liefde is een dramaserie van tien op zichzelf staande verhalen over de liefde tussen mensen. De scenario’s zijn geschreven door bekende auteurs als Eli Asser, Kristien Hemmerechts en Walter van den Broeck. ‘Drama is prikkelend, drama is toegankelijk, met drama kun je stelling nemen,’ zegt IKON-regisseur Eric Oosthoek. ‘Integer, inhoudelijk, neemt veel tijd voor acteurs en is een vakman.’ Collega’s zijn vol lof over regisseur Eric Oosthoek. Op donderdag 4 december start de IKON met zijn nieuwe dramaproject Over de liefde. De serie bestaat uit tien afleveringen die elk een eigen verhaal vertellen over de liefde tussen mensen. De scenario’s zijn geschreven door auteurs met grote namen zoals Eli Asser, Robert Long, Hetty Heyting, Kristien Hemmerechts en Walter van denBroeck, maar ook door schrijvers die met Over de lief­de hun debuut maken als scriptschrijver. René Appel, een van de bekendste thriller­schrijvers in Nederland, is daar een voorbeeld van. Over de liefde is een coproductie van IKON en BRTN.
Oosthoek is al lang aan de IKON verbonden. In 1977 kwam hij bij de IKON binnen als dramaregisseur en heeft sindsdien vele producties gemaakt zoals De Beslagen Spiegel, Weekend, Sanne, MS de Weereld, Respect en Oog in Oog. Het idee voor Over de liefde ontstond al zo’n zeven jaar geleden. Wegens geldgebrek kon het project toen niet gerealiseerd worden. Nu, na vier seizoenen van de succesvolle dramaserie Oog in Oog,die de IKON ook in samenwerking met de BRTN maakte, heeft Oosthoek zijn ideeën voor Over de liefde toch kunnen reali­seren. Ruim twee jaar is hij met dit pro­ject bezig geweest. ‘Ik wilde een zeer gevarieerde reeks maken over een thema waarbij zowel in de verhalen als in de auteurs heel veel diversiteit zit. Ook wilde ik auteurs scripts laten schrij­ven, die dat nog nooit gedaan had­den.’

Waarom het thema Over de liefde?
‘Omdat het een heel breed thema is dat een uitstekend bindmiddel is voor een aantal single plays (op zichzelf staande televisiespelen) als serie. Kijk, deze vorm van televisiedrama krijgt binnen de omroep steeds minder kans, dat is al jaren zo en dat wordt steeds sterker. Dus is er een formule bedacht om een aantal single plays over een thema te maken en die als serie te presenteren. En het thema liefde, daar zit zoveel in. Niet alleen de lichamelij­ke liefde tussen mensen, maar ook de platonische liefde tussen bijvoorbeeld grootvader en kleinzoon.’

Hoe komen de scripts tot stand?
‘Ik vraag meerdere auteurs een idee op één velletje A4 te zetten, zodat ik een kort overzicht van alle onderwer­pen heb en de veelkleurigheid kan bewaken. Bovendien geeft het mij de kans ideeën die teveel op elkaar lijken tegen elkaar weg te strepen. Vind ik het plan goed, dan geef ik de auteur de opdracht het uit te werken. Ik krijg dan, behalve de inhoudelijke kant, een beeld van de productionele kant van het verhaal: hoeveel geld het gaat kos­ten, hoeveel locaties erin voorkomen, enzovoort. Vervolgens schrijft de auteur een eerste versie. Daarbij fungeer ik als klankbord. Ik draag ideeën aan, zeg wat ik niet begrijp, wat mijns inziens te traag is of te snel; kortom, ik doe de dramaturgische begeleiding tot aan de eindfase. De versie die er dan ligt noemen we de productieversie, waarmee we aan het produceren kunnen: acteurs zoeken, locaties zoeken. Soms moet ik dan het script aanpassen, omdat een geschikte acteur 45 jaar is in plaats van 55 zoals in het verhaal staat. Is dat klaar, dan ligt de uiteindelijke werkversie er waarmee we gaan draaien.’

Wat wil je vooral laten zien met Over de liefde?
‘Vragen naar bedoelingen leidt tot vage antwoorden. Daar werk ik nooit mee. Ik heb tot doel vakkundig drama te maken. Ik heb nooit een doelgroep voor ogen, omdat dat gewoon niet werkt bij drama. Dat is reclamedenken. Ik weet natuurlijk ook wel dat produc­ties als deze geen miljoenenpubliek trekken. Gemiddeld zo’n 350.000 kij­kers, als het heel goed is 500.000, en soms zakt het naar 200.000 of 250.000 kijkers. Maar ik vind dat heel mooie aantallen. Zwarte Sneeuw, één van de mooiste en duurste dramapro­ducties van de laatste tijd, werd ook niet geweldig bekeken.’

Hoe komt dat denk je? Is serieus drama te moeilijk?
‘Ach, het feit dat het gros liever naar iets als Goede Tijden Slechte Tijden kijkt, is al zo oud als de mensheid. Geef het publiek brood en spelen. Net zoiets. Een grote groep mensen leeft het leven op een zo comfortabel mogelijke manier. Zorgt voor werk, eten, dak boven het hoofd en wat amusement. Niks mis mee. Maar voor een kleinere groep, die zich verdiept in andere dingen, is dit soort drama aan­trekkelijk.’

Zou Over de liefde ook door een andere omroep uitgezonden kun­nen worden?
‘Uitgezonden, ja. Gemaakt niet.’

Hoezo?
‘Omdat er bijna geen omroepen meer zijn die ‘singles’ maken. De VARA wel, maar die zou de thematiek van Over de liefde niet kiezen. De VARA preten­deert veel geëngageerder te zijn. De NCRV zit qua inhoud veel dichter tegen de IKON aan wat drama betreft, maar ook die maakt geen singles meer. Ik vind het goed dat de IKON het wel doet. Sowieso is het heel belangrijk dat de IKON drama blijft maken, omdat het bij uitstek een vorm is waarin je je identiteit als omroep duidelijk kunt maken. Drama is toeganke­lijk, is prikkelend, drama kan situaties uitvergroten, met drama kun je stelling nemen. De IKON profileert zich enorm met dit soort producties.’
Wat vind je tot nu toe zelf de mooiste afleve­ring van Over de lief­de?
‘Mooiste… dat kan ik niet zeggen. Wat ik speltech­nisch een prachtige afle­vering vind, is Mijn hart
dat tikt. Het is zeer minutieus, op de millimeter geacteerd. Met een fan­tastische dubbelrol van Senne Rouffaer. Echt, als er iemand een prijs moet krijgen voor de beste acteerprestatie dan is hij het. Schitterend.’